Choroba, jako metafora.

 Na przestrzeni lat  istota pojmowania i klasyfikacji zjawiska chorób wielokrotnie ulegała zmianie. Zaczęto badać aspekty, które są przyczynami niepokojących objawów, poczynając od „zwykłych” czynników biologicznych i chemicznych, a kończąc nawet na tych, które mają charakter społeczny, czy behawioralny, tj. wywołane np. niezdrową dietę, niską aktywność fizyczną. Po stwierdzeniu źródeł, dolegliwości zgrupowano i utworzono ich międzynarodową listę.

Temat chorób, zarówno fizycznych jak i psychicznych, oraz związanego z nimi bólu i cierpienia jest uniwersalnym motywem wykorzystywanym w literaturze, a także kinematografii. . Choroby i związane z nimi następstwa są nierozerwalną częścią ludzkiej egzystencji.

Jednym z głównych przykładów wykorzystania zjawiska epidemii jako motywu literackiego jest powieść Alberta Camusa pt. „Dżuma”. Utwór przedstawia nam wydarzenia dziejące się w  mieście w północnej Afryce. Autor nie zdradza nam faktycznej daty historii opisanej w książce. Przytacza  nieprecyzyjny czas podając rok 194.... W tym miejscu należy zwrócić uwagę nie tyle na dosłowny, co metaforyczny sens użycia choroby w kontekście współczesności. Motyw epidemii dżumy, zarazy dziesiątkującej populację Oranu, stał się symbolem wojny i zła, a także ich wyniszczających konsekwencji dla społeczeństw i ludzkości. Autor uświadamia nam, jak bardzo w obliczu nieszczęść, śmierci ludzie potrafią się zmienić. Stają się egoistami, obojętni na krzywdę i cierpienie innych zamykają się w kręgach swoich własnych potrzeb. Camus, w „Dżumie”, w trafny sposób przekazał czytelnikom swoje poglądy. Pod postacią epidemii przedstawił zło, które dotyka ludzkość nawet dzisiaj,a także ukazuje nam postawy, przyjmowane przez jednostki w obliczu zagrożenia.

Innym przykładem choroby będącej częstym motywem wykorzystywanym w filmach jest narkomania. Zaburzenie to objawia się między innymi, potrzebą przyjmowania, stale lub okresowo, substancji odurzających.

 Od lat 60. XX w substancje psychoaktywne stały się o wiele bardziej przystępne, a zażywanie ich było dla wielu ludzi rodzajem buntu, sprzeciwu wobec władzy, lecz także pewnego rodzaju ucieczką od problemów, trudnej sytuacji życiowej, braku akceptacji.        

Film „Requiem dla Snu” ukazując nam losy 4 bohaterów przedstawia, jak zgubny wpływ na nasze życie może wywrzeć zażywanie narkotyków. 

Historia zaczyna się „latem”.  Poznajemy Sarę Goldfarb-  starszą, wdowę żyjącą samotnie po wyprowadzce syna , której głównym zajęciem jest oglądanie telewizji. Po otrzymaniu telefonu z informacją, iż zostanie zaproszona do wzięcia udziału w swoim ulubionym show, kobietę pochłania obsesja na punkcie wyglądu. Marzy aby móc znowu założyć czerwoną sukienkę, będącą  dla niej symbolem szczęścia, czasów, kiedy żył jej ukochany mąż. Aby to zrobić przechodzi na dietę wyszczuplającą, składającą się z pigułek z amfetaminą; kobieta nie wie jednak, jaki jest skład leków. Tabletki zmieniają zachowanie Sary. Pomimo tego, ta wciąż  utrzymuje, że wizja występu w publicznej telewizji jest jej jedynym powodem do życia, bycia kimś. Zaproszenie jednak nie przychodzi, ona zwiększa dawki pastylek, przez co zaczyna miewać halucynacje oraz widzi siebie jako gwiazdę, traci kontakt z rzeczywistością.

Pozostałymi bohaterami, na których skupia się historia są syn wcześniej wspomnianej kobiety (Harry) oraz jego dziewczyna (Marion) i przyjaciel (Tyrone). Ci, świadomie zażywają narkotyki. Są one  dla nich odskocznią od codziennych problemów. Wkraczają także na drogę handlu nimi, gdyż z pieniędzmi, które zarobią, chcą spełnić swoje marzenia. Jednakże, z nastaniem „jesieni” Tyrone trafia do więzienia, po czym Harry, by pomóc przyjacielowi, wpłaca kaucję, będącą większością sumy, którą udało im się zarobić. W międzyczasie, z powodu  niemożności zaspokojenia głodu narkotykowego, młodzi stają się coraz bardziej zdesperowani. Harry namawia swoją ukochaną aby ta, w celu zdobycia pieniędzy, zgodziła się na stosunek płciowy ze swoim psychoterapeutą, co znacznie osłabia relację zakochanych. Ich sytuacja bardzo się pogarsza, Marion zaczyna się prostytuować w zamian za narkotyki, a Harry dostaje infekcji ramienia w wyniku niewłaściwego wstrzykiwania.

„Zima” jest etapem, gdzie rozstrzygają się losy bohaterów. Stan Sary jest tak zły, że wbrew swojej woli zostaje hospitalizowana i  traktowana  elektrowstrząsami, co jeszcze bardziej pogarsza jej kondycję i finalnie zostaje umieszczona w zakładzie psychiatrycznym. Harry wraz z Tyronem uciekają na Florydę, gdzie chcą na nowo zacząć swoje życie, przeżyć swój „amerykański sen”. Nie docierają tam jednak, gdyż w wyniku infekcji ramienia chłopak trafia do szpitala, po czym obaj zostają aresztowani. Pogarszający się stan Harrego ma swój finał wraz z amputacją ręki, a Tyrone samotnie znosząc wyrok,w więzieniu jest poniżany przez strażników, zmuszany do ciężkiej pracy. Marion nie radzi sobie z brakiem możliwości zaspokojenia głodu narkotykowego i zostaje namówiona do dalszego prostytuowania się i wzięcia udziału w orgii, za co dostaje heroinę, której brak sprawił, że była zdolna do tego, co zrobiła.

Wspomniane teksty kultury ukazują nam różne przykłady użycia choroby jako metafory. Oprócz tego, iż jest ona symbolem zła i destrukcji, ukazuje się nam także jako zbiór czynników i słabości decydujących o tym jakie decyzje są przez nas podejmowane. Widzimy także ich konsekwencje, które oddziałują nie tylko na jednostkę, lecz w pewnym stopniu wpływają również na otoczenie, bliskich.